استریا دیستنسه Striae Distensae استرچ مارک که به نام ترک های پوستی هم شناخته می شود، مشکل شایع پوستی ست که معمولا به علت رشد سریع در نوجوانی، بارداری، حجیم شدن سریع عضلات در بدنسازی، مصرف طولانی مدت داروهای استروئیدی موضعی یا سیستماتیک و ابتلا به سندروم کوشینگ بروز می یابد و نتیجه آتروفی اپیدرم پوست می باشد. روش های درمانی مختلفی برای رفع استریا یا ترک های پوستی به کار گرفته شده اند اما تا به امروز یک روش جامع شناخته شده برای درمان این عارضه پوستی، معرفی نشده است. در این مقاله، نتایج روش میکرونیدلینگ همراه با پی آر پی و ترکیب آن با پلاسمای غنی از پلاکت (کیت پی آر پی) برای درمان ترک های پوستی را مقایسه می نماییم.
میکرونیدلینگ همراه با پی آر پی
در رابطه با استریا دیستنسه، ابتدا تغییرات پوستی به صورت ضایعاتی صورتی، قرمز یا ارغوانی ست و به نام استریا روبرا یا ترک قرمز شناخته می شود. در این مرحله، هجوم ماست سل ها و آزادسازی محتویات آن ها مشاهده می شود اما در صورت عدم درمان، پس از مدتی ضایعات تبدیل به نقاط مسطح و یا حتی فرورفته پوست به رنگ سفید همراه با کلاژن های نازک متراکم می شود.
روش های درمانی متفاوتی برای ترک های پوستی به کار گرفته شده است اما یک روش ساده و قطعی وجود ندارد. رتینوئیدهای موضعی، پیلینگ های شیمیایی، اسید گلایکولیک اسید اسکوربیک یا ترکیب اینها تاثیراتی در مراحل اولیه دارند. روش های نیمه تهاجمی دیگر مانند اولتراسوندتراپی، میکرودرم ابریژن، استفاده از لیزرها و نورها مانند IPL، لیزر PDL، لیزر مس بروماید (copper bromide)، لیزر فرکشنال، لیزر اگزایمر و رادیوفرکوئنسی یا RF نیز مورد استفاده قرار گرفته اند و درجاتی از بهبودی را نشان داده اند. البته بیماران با پوست نوع ۵ و ۶ به غلت تغییرات رنگدانه ای جز موارد سخت جهت درمان محسوب می شوند.
سایر روش های درمانی
در تحقیقات پیشین، میکرونیدلینگ به تنهایی برای رفع ترک های پوستی به کار گرفته شده بود که کاهش خفیف تا متوسطی در شدت ترک های پوستی در طی سه ماه پس از درمان به همراه داشته است.
روش های ترکیبی مختلفی نیز برای درمان این عارضه پوستی به کار رفته اند. با ترکیب روش های اولتراسوند و آر اف فرکشنال نتایجی عالی و حتی بهتر از ترکیب پی آر پی و میکرونیدلینگ مشاهده شد. در مقایسه با ترکیب روش های RF داخل درمی و PRP ،PRP و میکرودرم ابریژن بیماران رضایت بیشتری از انجام PRP و میکرونیدلینگ دارند. زیرا تون و قوام پوست با این روش ها بهبود می یابد.
توضیح مقدماتی در مورد روش پی آر پی
آماده سازی پی آر پی تحت شرایط کاملا آسپتیک و بهداشتی به دست می آید. ۲۰ میلی لیتر خون از ورید کوبیتال گرفته و به داخل لوله های مخصوص سیتراته می ریزیم. لوله ها در ابتدا در دستگاه سانتریفیوژ، به مدت ۶ دقیقه با ۱۵۰۰ دور در دقیقه قرار داده می شوند.
اولین محصول سانتریفیوژ دارای ۳ لایه از خون است: پایین ترین لایه، سلول های قرمز خون ( ۵۵ درصد حجم کل)، بالا ترین لایه پلاسمای بدون سلول به نام پلاسمای فقیر از پلاکت PPP (40 در صد حجم کل) و لایه میانی که لایه PRP (5 درصد حجم کل) خواهد بود. به بخش PRP از خون سانتریفیوژ شده buffy coat می گویند.
دو لایه PPP و buffy coat با استفاده از پیپت فین (Finn) در لوله آزمایش دیگر مخلوط می شوند. این لوله مجددا با ۲۵۰۰ دور در دقیقه به مدت ۱۵ دقیقه سانتریفیوژ می شود. به این مرحله hard spin گفته می شود. پس از انجام این مرحله، لایه پایین، PRP و لایه بالایی PPP است که دور ریخته می شود.
با استفاده از یک سرنگ انسولین، ۱ سی سی از PRP برداشته شده و به هر ۰٫۹ سی سی از پی آر پی، ۰٫۱ سی سی کلرید کلسیم به عنوان فعال کننده اضافه می کنیم و اکنون این محصول آماده تزریق و استفاده است.
بی حس کننده موضعی ۴۵ دقیقه قبل از پروسیجر استفاده می شود.
درمان با ترکیب روش های میکرونیدلینگ و پی آر پی
تحت شرایط کاملا آسپتیک به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در جهات عمودی، افقی و مایل با استفاده از روش میکرونیدلینگ، با سوزن های ۳ میلی متری و به تعداد ۳۰۰ عدد، عمل نیدلینگ انجام می شود. سپس خونریزی های نقطه ای و پتشی کنترل شده و PRP روی مناطق نیدلینگ شده، اسپری می شود. پس از اتمام کار، سرم سالین به مدت ۳۰ دقیقه روی هر دو طرف تحت درمان گذاشته می شود تا رطوبت رسانی انجام شده و انفوزیون PRP به داخل میکروکانال ها صورت پذیرد. به بیمار توصیه می شود تا برای چند روز پس از درمان از مرطوب کننده استفاده کند.
بیمارانی که برای درمان با روش میکرونیدلینگ و پی آر پی مناسب نیستند
بیمارانی که سابقه مصرف رتینوئیدهای سیستمیک یا هر روش برای درمان اسکار در طی ۳ ماه گذشته داشتند، بیماران مبتلا به سرطان پوست، زگیل، کراتوزهای آفتابی و یا هر گونه عفونت پوستی، بیماران مستعد تشکیل کلویید یا بیمارانی که به هر علتی مبتلا به اختلالات انعقادی هستند، از این تحقیق و روش درمانی کنار گذاشته شدند.
نتیجه میکرونیدلینگ همراه با پی آر پی
زمانی که درمان توسط میکرونیدلینگ به تنهایی و ترکیب میکرونیدلینگ و PRP انجام شود، در هر دوحالت فیبرهای کلاژن افزایش پیدا می کنند اما در حالت دوم الیاف کلاژن افزایش چشمگیری خواهد داشت. میکرونیدلینگ موجب تشکیل کلاژن های جدید و برداشت کلاژن های آسیب دیده می شود و پی آر پی با وجود پلاکت های متراکم در حجم کمی از پلاسما موجب بهبود زخم، ایجاد عروق جدید و بازسازی بافت می شود.
میکرونیدلینگ به تنهایی روش درمانی ایمن، بی خطر و ارزانی ست. ترکیب این روش با پی آر پی که به جز هزینه اولیه دستگاه ها که جزئی از سرمایه گذاری هر مطب یا کلینیک می باشد، در صورت آسپیتیک و بهداشتی بودن محیط کار، ایمن و ارزان است و می تواند روشی موثر و نسبتا ارزان قیمت بوده و موجب رضایت بیماران شود.
به عنوان نتیجه کلی می توان گفت که میکرونیدلینگ برای کاهش ی ارفع استریا روش ایمن و موثری ست به ویژه اگر با PRP همراه شود.
منبع: نشریه Superior Science، شماره ۴۶
